Eko-voćarstvo

Voćke se po svom biološkom porjeklu nalaze između divljih stabala i kulturnih biljaka. Od svojih divljih predaka je naslijedila dug životni vijek, a od kulturnog ukus, krhkost, itd. Slabe prinose u voćarstvu izazivaju sledeći činioci: intezivna upotreba zaštitnih sredstava, intezivno đubrenje, primjena loših podloga, loši uslovi spoljašnje sredine.

Prilikom zasnivanja organskog voćnjaka treba posvetiti veću pažnju mjestu gdje će se voćnjak podići, odabiru sorte i podloge. Proizvođači eko-voća u proizvodnji koriste dvije vrste podloga i to bujne i manje bujne. Ove podloge imaju i dobre i loše strane. Bujne imaju dobro razvijen korjen, dug životni vijek, otpornije su na štetnike, dok loše osobine su: duže se čeka da prorode, zbog visine teže je provesti agrotehniku i berbu, zbog dužeg života ne može se pratiti potrebe tržišta za novim sortama. Manje bujne: veoma brzo prorode, povrate se brže uložena sredstva, lakše se beru i provodi se agrotehnika, možu se pratiti potrebe tržišta za novim sortama, loše osobine ovih podloga su: kratak vijek eksplatacije, osjetljive na bolesti, slabo razvijen korjen. Eko-voćnjak zahtjeva redovnu rezidba da bi se uklonile suve i polomljene grane i da bi se obezbjedila bolĵa osvjetlĵenost krošnje. Ugao otklona osnovnih skeletnih grana treba da bude 45 ° u odnosu na provodnicu, taj ugao obezbjeđuje najbolju osvjetljenost. Prostor između voćaka se zatravljuje u većini slučajeva travno-leguminoznim smješama. Kosidba se obavlja redovno kada je visina trave 15-20 cm. Međutim zatravljivanje nije dobro kod mladih zasada, jer nemaĵu dovoljno snage mlade voćke kao travne smješe.

Đubrenje se obavlja zgorjelim stajnjakom ili kompostom tako što se kopaju kanali oko voćke i onda se zatrpavaju kada se stavi đubrivo. Zaštita od štetočina se provodi u jesen biološko-dinamičkim preparatom tj. pasta za zaštitu voća. Pasta se pravi od: gline, kravlje balege, goveđe krvi ili mlijeka, čaja od preslice, biološkog preparata 500, kremena u prahu, štirke, drvenog pepela, vodenog stakla, golubljeg izmeta. Pastom se pršću voćke.

Kada se želi zasnovat eko-voćnjak treba se posvetiti pažnja odabiru sorte koja se može gajiti na tom području. Potrebno je znati sumu padavina u toku godine, broj bezmraznih dana, raspored padavina,ekspoziciju terena. Takođe se potrebno upoznati sa pH reakcijom zemljišta i tek onda odlučiti koja se sorta može gajiti u takvim uslovima.

Autor: dipl.ing. poljoprivrede Nemanja Močević